ENERJİ İÇECEĞİ VE TAKVİYE EDİCİ GIDA TÜKETİMİNİN ÇOCUK VE GENÇLER ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Article Sidebar

Published: Jun 15, 2017
Updated: 2017-06-15
Versions:
2017-06-15 (1)
DOI: https://doi.org/10.18844/ijire.v3i3.994

Main Article Content

Selvinaz Saçan
Çocuk Gelişimi Bölümü, Sağlık Bilimleri Fakültesi,Adnan Menderes Üniversitesi,09010, Efeler/Aydın, Türkiye
Derya Adıbelli
Kumluca Sağlık Bilimleri Fakültesi,Akdeniz Üniversitesi,07058, Antalya, Türkiye

Abstract

ÖZET: Son yıllarda dünyada ve ülkemizde enerji içecekleri ile takviye edici gıda olarak tanımlanan; vitamin, protein, bitki ile bitkisel ve hayvansal kaynaklı ürünleri çocuk ve gençler sıklıkla tüketmeye başlamıştır. Bu ürünlerin ruhsatlandırılmaları ülkemizde Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından yapıldığı için, ilaçlardan farklı olarak yan etki bildirim zorunluluğu bulunmamaktadır. Bu ürünlerin market, internet ve aktarlarda satılması, alıcılar için herhangi bir yaş sınırının olmaması, ürünlerle ilgili gerek medyada yer alan eksik bilgiler gerekse popüler kültürün etkisi ile çocuk ve gençler bu ürünleri zararsız olarak görmektedir.  Hatta bazı ebeveynlerin çocuklarının dikkatlerini geliştirdiği için özellikle enerji içeceklerini tükettirmesi gibi bilinçsiz davranışları bu ürünlerin tüketim oranlarını arttırmaktadır. Oysa bu ürünlerin rastgele ve fazla miktarda tüketimi sağlığı ciddi şekilde tehdit etmektedir. Çocukların ilkokul yıllarının sonlarına doğru enerji içeceklerini tüketmeye başladıkları, lise döneminde gençlik gruplarının bir araya geldiği ortamlarda enerji içecekleri ile birlikte alkol tükettikleri gözlenmektedir. Farklı oranda katkı maddelerine sahip olan enerji içeceklerinin alkol ile birlikte alınması ise toksisiteyi arttırmaktadır. Uluslararası literatürde çocuk ve gençlerin enerji içecekleri ve takviye edici gıda tüketimlerine yönelik araştırmalar yer almasına rağmen, ülkemizde konu ile ilgili herhangi bir araştırmaya rastlanmamıştır. Enerji içecekleri ve takviye edici gıdaların bilinçsiz tüketimlerinin çocuk ve gençler üzerindeki etkisinin girişimsel çalışmalarla saptanması gerektiği değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler: Enerji içeceği, takviye edici gıda, çocuk, genç.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

How to Cite
Saçan, S., & Adıbelli, D. (2017). ENERJÄ° İÇECEĞİ VE TAKVÄ°YE EDÄ°CÄ° GIDA TÃœKETÄ°MÄ°NÄ°N ÇOCUK VE GENÇLER ÃœZERÄ°NDEKÄ° ETKÄ°SÄ°. International Journal of Innovative Research in Education, 3(3), 118–123. https://doi.org/10.18844/ijire.v3i3.994
Issue
Vol. 3 No. 3 (2016): September
Section
Articles

The International Journal of Innovative Research in Education is an Open Access Journal. All articles can be downloaded free of charge. Articles published in the Journal are Open-Access articles distributed under CC-BY license [Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)]. 

Birlesik Dunya Yenilik Arastirma ve Yayincilik Merkezi (BD-Center) is a gold open access publisher.  At the point of publication, all articles from our portfolio of journals are immediately and permanently accessible online free of charge. BD-Center articles are published under the CC-BY license [Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)], which permits unrestricted use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original authors and the source are credited.

References

Alves, C. & Lima, R.V. (2009). Dietary Supplement Use by Adolescents. J Pediatr, 85 (4), 287-294. Doi: 10.2223/JPED.1907.

Aslan, D., Gürtan, E., Hacım, A., Karaca, N., Şenol, E. ve Yıldırım, E. (2003). Ankara’da Eryaman Sağlık Ocağı Bölgesi’nde Bir Lisenin İkinci Sınıfında Okuyan Kız Öğrencilerin Beslenme Durumlarının ve Bazı Antropometrik Ölçümlerinin Değerlendirmeleri. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 25 (2), 55 – 62.

Benko, C.R., Farias, A.C., Farias, L.G., Pereira, E.F., Louzada, F.M. & Cordeiro, M.L. (2011). Potential Link Between Caffeine Consumption And Pediatric Depression: A Case-Control Study. BMC Pediatrics, 11(73), 1-5.
Demirezen, E. ve Coşansu, G. (2005). Adölesan Çağı Öğrencilerde Beslenme Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 14 (8), 174-178.

Erdem, S., Eren, P.A. (2009). Tedavi Amacıyla Kullanılan Bitkiler Ve Bitkisel Ürünlerin Yan Etkileri. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi, 66(3), 133-141.

Holmes, R.O. & Tavee, J. (2008). Vasospasm and stroke attributable to ephedra free xenadrine. Military Med; 173: 708-10.

Kuruvilla A. (2002). Herbal formulations as pharmacotherapeutic agents. Indian J Exp Biol, 40: 7-11.

Larson, N., DeWolfe, J., Story, M. & Neumark-Sztainer, D. (2014). Adolescent Consumption of Sports and Energy Drinks: Linkages to Higher Physical Activity, Unhealthy Beverage Patterns, Cigarette Smoking, and Screen Media Use. Journal of Nutrition Education and Behavior, 46 (3): 181-187. doi: 10.1016/j.jneb.2014.02.008.

Lobstein, T., Baur, L., Uauy, R. (2004). Obesity In Children And Young People: A Crisis In Public Health. Obesity Reviews, 5 (Suppl. 1), 4–85.

Miller, K.E. (2008). Energy drinks, race, and problem behaviors among college students. J Adolesc Health, 43(5):490-7. doi: 10.1016/j.jadohealth.2008.03.003.

Özer, E.M. & Irwin, C. (2009). Adolescent and Youth Adult Health: From Basic Health Status to Clinical Interventions. Richard M. Lerner and Laurence Steinberg (Ed.), Handbookof Adolescent Psychology (3. Baskı). New York: Willey.

Patel, S.S., Beer, S., Kearney, D.L., Phillips, G. & Carter, B.A. (2013). Green Tea Extract: A Potential Cause Of Acute Liver Failure. World J Gastroenterol, 19(31), 5174-7. doi: 10.3748/Wjg.V19.Ä°31.5174.

Pekcan, G. (2004). Adölesan Döneminde Beslenme. Klinik Çocuk Forumu, 4:1, 38- 47.
Pinn, G. (2001). Adverse effects associated with herbal medicine. Aust Fam Physician, 30: 1070-5.

Rath, M. (2012). Energy drinks: what is all hype? The dangers of energy drink consumption. J Am Acad Nurse Pract, 24: 70-76.

Reaves, L., Steffen, L.M., Dwyer, J.T., Webber, L.S., Lytle, L.A., Feldman, H.A., Hoelscher, D.M., Zive, M.M. & Osganian, S.K. (2006). Vitamin Supplement Intake Is Related to Dietary Intake and Physical Activity: The Child and Adolescent Trial for Cardiovasculer Health (CATCH). J Am Diet Assoc., 106: 2018-2023.

Reissiga, C.J., Straina, E.C. & Griffithsb, R. R. (2009). Caffeinated Energy Drinks - A Growing Problem. Drug Alcohol Depend, 99 (1-3): 1–10. doi:10.1016/j.drugalcdep.2008.08.001.

Resmi Gazete (2013). Türk Gıda Kodeksi Takviye Edici Gıdalar Tebliği. Tarih: 16.08.2013 Sayı: 28737. (Tebliğ No: 2013/49). Erişim Tarihi: 15.01.2016 http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/08/20130816-16.htm
Santrock, J.W. (2014). Yaşam Boyu Gelişim: Gelişim Psikolojisi. Galip Yüksel (Çev. Ed.). Ankara: Nobel Yayıncılık.

Scifert, S., Schaechter, J., Hershorin, E., Lipshultz, S. (2011). Health effects of energy drinks on children adolescents and young adults. Pediatrics, 127: 511-528.

Tanrıverdi, D., Savaş, E., Gönüllüoğlu, N., Kurdal, E. ve Balık, G. (2011). Lise Öğrencilerinin Yeme Tutumları, Yeme Davranışları ve Benlik Saygılarının İncelenmesi. Gaziantep Tıp Dergisi, 17(1), 33-39.

Temple, J. (2009). Caffeine Use İn Children: What We Know, What We Have Left To Learn, And Why We Should Worry. Neurosci Biobehav Rev., 33(6), 793–806. doi:10.1016/j.neubiorev.2009.01.001.

Wierzejska, R. (2012). Kofeİna - Powszechny Składnik Diety I Jej Wpływ Na Zdrowıe Caffeine – Common Ingredient In A Diet And Its Influence On Human Health. Rocz Panstw Zakl Hig, 63 (2), 141 – 147.

Woolf, A., Watson, W., Smolinske, S. & Litovitz, T. (2005). The Severity Of Toxic Reactions To Ephedra: Comparisons To Other Botanical Products And National Trends From 1993-2002. Clin Toxicol; 43: 347-55.

Wolk, B.J., Ganetsky, M. & Babu, K.M. (2012). Toxicity Of Energy Drinks. Curr Opin Pediatr, 24 (2): 243-51. doi: 10.1097/MOP.0b013e3283506827.

www.medikalakademi.com.tr /protein-tozlari-vucuda-zararli-mi-bobrek-tasi/ (EriÅŸim Tarihi: 15 Nisan 2016).

Yabancı, N. ve Şimşek, I. (2011). Bir Grup Adolesanda Sosyoekonomik Durum ve Şişmanlık
Üzerine Bir Araştırma. TAF Preventive Medicine Bulletin, 10(4), 433-440.